دانش آموزان با مشكلات ویژه یادگیری را بشناسیم

واژه دانش آموزان استثنایی به گروه های مختلفی اطلاق می شود كه یكی از آنها دانش آموزان با مشكلات ویژه یادگیری (learning difficulties=D.L) می باشد و آن به گروهی گفته می شود كه در یك یا چند فرایند روانی اساسی در ارتباط با فهمیدن و یا كاربرد زبان شفاهی و كتبی ، ناتوانی نشان می دهند . این ناتوانی ممكن است خود را در فعالیت هایی از قبیل گوش دادن ، فكر كردن ، سخن گفتن ، خواندن ، نوشتن ، هجی كردن و یا حساب كردن نشان دهد. این اختلال ها با نارسایی های دیگری نیز همراه است كه عبارت اند از : نقایص ادراكی ، آسیب مغزی ، بدكاری جزئی مغز ، نارسایی در خواندن، و اختلال گویایی . این اصطلاح كودكانی را كه به علت های دیگر با مسائل یادگیری مواجه می باشند( نظیر نقص بینایی ، نقص شنوایی ، نقص حركتی ، عقب ماندگی ذهنی ، آشفتگی عاطفی و یا عدم برخورداری از محیط فرهنگی و اقتصادی مناسب ) در بر نمی گیرد . به بیانی دیگر « دانش آموز با مشكلات ویژه یادگیری» به دانش آموزانی اطلاق می شود كه « با وجود برخورداری از هوش طبیعی و نداشتن نقایص حسی، آسیب های شدید مغزی و مشكلات شدیدعاطفی – اجتماعی، قادر به بهره گیری كامل از امكانات آموزش و پرورش متداول نبوده و در یك یا چند ماده درسی ضعف محسوس و مشهود داشته باشد».

ویژگی ها :

تشخیص اولیه ( غربال گری ) این گروه از دانش آموزان غالباً از طریق مشاهده خصوصیات و ویژگی هایی است كه می توان از آنها به عنوان نشانه های مشكلات ویژه یادگیری نام برد.

این ویژگی ها به دو بخش تقسیم می شوند:

بخش اول : خصوصیاتی هستند كه شامل همه افراد این گروه می باشد ( كه با علامت × مشخص گردیده است) .

بخش دوم : خصوصیاتی كه غالباً افراد این گروه دارند.

عمده ترین این ویژگی ها عبارتند از :

× هوش بهر طبیعی

× كاركرد تحصیلی پائین تر از حد انتظار

- سرعت كم در یادگیری

-پیشرفت كندتر

- سقف پائین تر یادگیری

-تجدیدی مكرر در یك یا چند درس خاص

- تكرار پایه های تحصیلی

× تفاوت بین سطح یادگیری در درس های مختلف

× نداشتن انعطاف در استفاده از راهبردهای آموزشی

× تفاوت قابل توجه بین توانایی ها و مهارت ها ؛ عملكرد ضعیف

- ضعف حافظه ( كوتاه مدت و بلند مدت )

- وابستگی زیاد به معلم

- وابستگی به والدین در انجام تكالیف مدرسه

- كوتاهی دامنه توجه ( زود پرت شدن حواس )

- نداشتن اعتماد به نفس

- نقص در مهارت های اجتماعی

- ناهماهنگی حركتی

- تاخیر در نشان دادن عكس العمل

- تاخیر در فراگیری زبان

توجه
:این نشانه ها صرفاً احتمال وجود مشكل را نشان می دهد و برای تشخیص دقیق باید دانش آموزان با چنین ویژگی هایی را به كارشناسی مدیریت آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران ارجاع نمود.
انواع :
اگر چه طبقه بندی های مختلفی از این اختلال وجود دارد ولی عمده ترین مشكل را می توان در حوزه های خواندن ، نوشتن و ریاضی مشاهده نمود.
-1 ناتوانی در خواندن :

از عمده ترین نشانه های این اختلال عبارتند از :

حذف یك صدا یا كلمه

اضافه كردن صدا یا كلمه

تحریف و اشتباه خواندن صداها یا كلمات

جانشین سازی صدا یا كلمه

مشكلات درك مطلب

ناتوانی در درك معنی كلمات ، یادآوری و پاسخ به سوالاتی كه از متن پرسیده می شود.

ناتوانی در استنباط از مطالب خوانده شده

ناتوانی در قدرت تحلیل و بررسی صحت و سقم متن

-2 ناتوانی در نوشتن :

عمده ترین مشكلات نوشتن عبارتند از :

معكوس نوشتن ( آیینه نویسی )

جابه جا نوشتن حروف (دور به جای رود )

حذف یا اضافه كردن حروف و كلمات در نوشتن

ناتوانی در تركیب حروف یا بخش های كلمه

ناتوانی در رونویسی ، كج نویسی ، پراكنده نویسی ، ناخوانا نویسی و ...

-3 ناتوانی در ریاضی :
عمده ترین مشكلات ریاضی عبارتند از :
مشكلات در یادگیری مفهوم عدد و شمارش

ناتوانی در استفاده از راهبردهای عددی

ناتوانی در قرض كردن و انتقال در محاسبات

ناتوانی در مسئله توصیفی ( ارتباط جملات كلامی و نوشتاری برای كاربرد ریاضی )

ناتوانی در خواندن و نوشتن نشانه های ریاضی ( اعداد ، ارقام ، علائم ) .